Bila mi je izuzetna čast učestvovati na konferenciji u Sarajevu, 27.03.2025. godine, povodom predstavljanja publikacije “Lokalni mediji i društvene mreže u izbornoj kampanji: Lokalni izbori 2024. u Bosni i Hercegovini” koja sadrži opsežnu analizu načina na koji su lokalni mediji izvještavali tokom Lokalnih izbora 2024. i kako su kandidati i kandidatkinje koristili društvene mreže. Događaj je održan kroz projekt Podizanje političke pismenosti i praćenje štetnih narativa koji mogu utjecati na slobodne i poštene izbore u BiH koji podržava Vlada Ujedinjenog Kraljevstva.
Na poziv organizatora – Mediacentar Sarajevo, bio sam jedan od panelista na temu “Iskustva novinara/ki i unapređenje zakonodavnog okvira”, te imao priliku razgovarati sa najistaknutijim medijskim profesionalcima u BiH, uključujući predstavnike agencija/organizacija koji obavljaju poslove praćenja, analize i kontrole rada medija, kao što su samoregulativno Vijeće za štampu i online medije u BiH, te Regulatorna agencija za komunikacije BiH.
Neizmjerno sam ponosan na činjenicu što je portal Plural.ba nakon samo tri godine postojanja prepoznat i na državnom nivou, te da se trenutno, u konkurenciji nikada većeg broja medija u BiH, izdvaja kao pozitivan primjer rada u službi javnog interesa uz poštivanje profesionalnih standarda, kodeksa i novinarske etike. Nažalost, to se ne može reći za većinu lokalnih medija u našoj zemlji, na šta ukazuje i predstavljena publikacija, a čega smo se detaljnije dotakli u okviru panel razgovora.
Veliki politički utjecaj
Mislim da su glavni uzroci problema: (ne)transparentnost medijskog vlasništva, nestabilni i ograničeni izvori finansiranja, uslijed čega urednici/novinari mnogo teže dolaze do svoje slobode i nezavisnosti u radu.
Također, brojne informacije i primjeri iz prakse ukazuju na to da političke stranke i pojedini moćnici, pored dosadašnjeg indirektnog utjecaja na uredničku politiku medija, sada i kroz direktan urednički i finansijski utjecaj kreiraju sadržaj koji se plasira u javnosti, s ciljem lične i stranačke promocije na političkoj sceni.
Time se ozbiljno narušavaju profesionalni i etički novinarski standardi, kodeksi i norme medijskog izvještavanja, stvara veoma negativna slika o novinarstvu u javnosti, te grubo krše osnovna demokratska prava građana na istinito, objektivno, provjereno i potpuno informisanje o svim događajima od javnog interesa! Posebno se to odnosi na medije koji se u potpunosti ili većinski finansiraju javnim sredstvima, bez obzira na njihov pravno-formalni status.
Udar na medijske slobode
Isto tako, praksa govori da postoji veliki broj neregistriranih, anonimnih medija i novinara-građana u BiH, pogotovo na lokalnom nivou, zbog čega se u javnom prostoru pojavljuje ogroman broj lažnih i neprovjerenih informacija, što se ogleda i kroz povećan broj privatnih tužbi za klevetu, te stvara nepotreban dodatni posao za istražne organe i pravosudne institucije, jer se radi o procesima koji znaju potrajati više godina.
Stoga je nužno zakonski regulisati ovu oblast, s ciljem stvaranja boljeg i efikasnijeg okvira za uređenje, kontrolu i praćenje primjene profesionalnih standarda, poštivanje kodeksa i novinarske etike, te osnovnih normi medijskog izvještavanja i javnog informisanja za sve građane.
Ukoliko želimo živjeti u istinski demokratskoj zemlji, aktuelna praksa pod hitno mora da se prekine, jer je to ujedno i veliki udar na medijske slobode, što je jedan od prioriteta u ispunjavanju uslova i preporuka na putu Bosne i Hercegovine za ulazak u Evropsku uniju.
Izvor: plurač.ba